شرایط اقامه دعوا:
دعوای مطالبه وجه سفته و چک زمانی مطرح میشود که صادرکننده چک یا سفته از پرداخت مبلغ مندرج در آن خودداری کند. این نوع دعاوی رایج در معاملات تجاری و مالی است و به طرف دارنده چک یا سفته اجازه میدهد از طریق دادگاه برای مطالبه وجه اقدام کند.
شرایط اقامه دعوا عبارتند از:
وجود چک یا سفته: دعوا باید بر اساس یک چک یا سفته معتبر مطرح شود. یعنی سفته یا چک باید با رعایت اصول قانونی صادر شده باشد.
عدم پرداخت وجه: دارنده چک یا سفته باید ابتدا به بانک مراجعه و درخواست وصول وجه کند. در صورتی که بانک اعلام کند وجه موجود نیست (برگشت چک) یا صادرکننده سفته وجه را پرداخت نکند، دعوا قابل طرح است.
توجه به مهلتهای قانونی: برای اقامه دعوا به استناد چک یا سفته، باید در مهلتهای قانونی مشخص شده اقدام شود.
مستندات قانونی: قانون تجارت ایران شرایط و مقررات مربوط به چک و سفته را مشخص میکند. مطابق این قانون، اگر چک برگشت بخورد یا سفته در سررسید خود پرداخت نشود، دارنده حق اقامه دعوا دارد.
ماده 314 قانون تجارت: در خصوص چک، دارنده باید ابتدا به بانک مراجعه و در صورت نبود وجه کافی، از بانک گواهی عدم پرداخت دریافت کند.
ماده 309 قانون تجارت: در خصوص سفته، دارنده باید در سررسید به صادرکننده مراجعه کند و در صورت عدم پرداخت، با سند واخواستنامه اقدام به اقامه دعوا کند.
ادله و مدارک لازم:
- اصل چک یا سفته: دارنده باید اصل چک یا سفته را به دادگاه ارائه دهد.
- گواهی عدم پرداخت چک: در صورتی که چک برگشت خورده باشد، گواهی عدم پرداخت از بانک ضروری است.
- واخواستنامه سفته: برای سفته، ارائه واخواستنامه که نشاندهنده اقدام قانونی دارنده برای مطالبه وجه است، لازم است.
- کپی شناسنامه و کارت ملی: برای اثبات هویت دارنده.
- شهادت شهود یا قرارداد معامله: در مواردی که سفته یا چک به عنوان ضمانت در معاملهای صادر شده است، ارائه مدارک معامله یا شهادت شهود میتواند به نفع دارنده باشد.
نکات مهم در هنگام دادرسی:
توجه به مهلتها: در دعاوی مربوط به چک و سفته، زمان اقامه دعوا بسیار مهم است. برای چک، دارنده باید حداکثر ظرف شش ماه از تاریخ صدور چک، اقدام به برگشت آن کند.
تقاضای توقیف اموال: دارنده چک یا سفته میتواند از دادگاه تقاضای توقیف اموال صادرکننده را برای تضمین دریافت وجه کند.
امکان اجرای چک از طریق اجراییه ثبت: در برخی موارد، دارنده میتواند به جای دادگاه، از طریق اجرای ثبت اقدام به وصول وجه چک کند.
